Zniesienie opłaty zastępczej
Rządowy projekt ustawy zakłada pozostanie przy systemie wsparcia tzw. „białych certyfikatach”, do którego wprowadzone zostanie jednak kilka istotnych zmian. Podstawą do ich wprowadzenia jest negatywna ocena dotychczasowego systemu, który okazał się niewydolny, czego dowodem jest m.in. niewielki stopień wyczerpania kwot białych certyfikatów przewidzianych do wydania w przetargach.
Za jedno z ograniczeń w rozwoju systemu, uważa się powszechne korzystanie przez podmioty zobowiązane z uprawnienia do uiszczenia opłaty zastępczej. Nowa ustawa znosi to uprawnienie, pozbawiając obowiązanych do uzyskania i przedstawienia świadectwa efektywności energetycznej możliwości uiszczania takiej opłaty. Oznacza to, że wszystkie objęte systemem podmioty, zobowiązane będą do wykonywania swojego obowiązku poprzez inwestycje w przedsięwzięcia służące efektywności energetycznej lub poprzez przedstawienie do umorzenia świadectwa efektywności energetycznej poświadczającej oszczędność energii uzyskanej przez inne podmioty.
Ustawa określa zakres tego obowiązku na poziomie odpowiadającym oszczędności energii finalnej w wysokości 1,5 % względem całkowitej ilości energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego sprzedanych w danym roku odbiorcom końcowym lub ilości energii elektrycznej lub gazu ziemnego, zakupionej w danym roku na giełdzie towarowej. Projekt ustawy, za wnioskami środowisk branżowych, zakłada rozliczanie obowiązku umorzenia świadectw efektywności energetycznej (osiągnięcie oszczędności energii finalnej) w okresach trzyletnich.
Zmiana procedury wystawiania świadectw
Dotychczasowym mankamentem ustawy o efektywności energetycznej okazały się także przetargi Prezesa URE na wyłonienie przedsięwzięć, za które można uzyskać świadectwo efektywności energetycznej. System przetargowy oceniony został jako uciążliwy w stosowaniu i jednocześnie nieskuteczny z punktu widzenia zakładanego efektu. Dlatego też projektowane przepisy zakładają odejście od tego rozwiązania oraz wprowadzają wydanie świadectw efektywności energetycznej bezpośrednio przez Prezesa URE, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku przez podmiot realizujący przedsięwzięcie.
Powiększenie grupy tzw. odbiorców energochłonnych
Projekt ustawy zakłada również pewne zmiany w zakresie inwestycji proefektywnościowych realizowanych przez odbiorców energochłonnych. Dokument przewiduje, że odbiorca końcowy energii elektrycznej, zużywający niemniej niż 100 GWh energii elektrycznej i dla którego udział kosztu energii elektrycznej w wartości jego produkcji jest nie mniejszy niż 15 %, może przedstawić przedsiębiorstwu energetycznemu oświadczenie o zrealizowaniu przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej (zakończonego nie wcześniej niż przed 1 stycznia 2014 r.) wraz z jego audytem. Przedsiębiorstwo energetyczne przekazuje oświadczenie oraz audyt Prezesowi URE przy przedstawianiu do umorzenia świadectwa efektywności energetycznej.
Rozwiązanie to istnieje w obowiązującej ustawie o efektywności energetycznej i umożliwia zaliczenie oszczędności energii osiągniętej przez odbiorcę końcowego, na poczet realizacji obowiązku ciążącego na obsługującym go sprzedawcy energii elektrycznej. Mechanizm ten służy unikaniu podwójnego ponoszenia kosztów, tj. jednocześnie z tytułu przeprowadzonego przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej oraz z tytułu poniesienia w cenie energii elektrycznej kosztów nabycia świadectw efektywności energetycznej przez sprzedawcę energii elektrycznej. W projekcie zmniejszony został jednak istotnie próg zużycia energii elektrycznej (do poziomu przyjętego m.in. w ustawie o odnawialnych źródłach energii), od którego odbiorca będzie uznawany za przedsiębiorstwo energochłonne. Warto też zwrócić uwagę, że w projektowanej ustawie system białych certyfikatów obejmuje także urządzenia, które znalazły się w systemie handlu emisjami EU ETS. Tym samym powiększona zostanie grupa odbiorców końcowych, które skorzystać będą mogły z ww. instrumentów.
